MATERYALLER

DENEYİN ADI: Sesi Yutan Kutular

DENEYİN AMACI: Sesin Farklı Ortamlarda Farklı Soğurulduğunu Öğrenmek

KULLANILAN ARAÇ-GEREÇLER:

Ø      Kumaş parçası

Ø      Gazete kâğıdı

Ø      Strafor (köpük)

Ø      Karton kutu

Ø      Cep telefonu

KAZANIMLAR:

1. Madde ile karşılaşan sesin soğurulabileceğini öğrenir.
2. Ses şiddetinin soğurulma ile azalacağını fark eder.
3. Farklı maddelerin sesi farklı soğurduğunu fark eder.
4. Ses yalıtımında ve yankı oluşumunda önlemede kullanılan malzemelerin sesi iyi soğurduklarını fark eder.                                                       

ETKİNLİK ÖNCESİ SORULAR:

1. Yan sınıfta konuşulanları neden duyamıyoruz.
2. Kar yağdıktan sonra her yer karla kaplıyken neden ortam çok sessiz olur.
3. Bir cep telefonunun sesini, boş bir odada mı yoksa eşyalarla dolu bir odada mı daha şiddetli duyarız?
4. Yeşil alanlar neden daha sessiz olur?

 DENEYİN YAPILIŞI:

1. Önce cep telefonunu boş kutu içine koyalım. Daha sonra kutunun ağzını kapatalım. Cep telefonunu çaldıralım ve sesinin şiddetini dinleyelim.
2.  Daha sonra kutunun içine sırasıyla kumaş, gazete kâğıdı ve son olarak da küçük parçalara ayırdığımız strafor ile güzelce kaplayalım.
3.  Her bir aşamada cep telefonunu kutunun içine koyalım, kutunun ağzını kapattıktan sonra her bir durum için telefonun sesini dinleyelim.

 

DENEYİN ADI :Sesi Yansıtalım

ARAÇ GEREÇLER

• Çalar saat
• Mendil
• Ayna veya cam levha
• Silindir şeklin de derince cam kap

DENEYİN YAPILIŞI 

1. İkili gruplar oluşturunuz. Silindir şeklindeki cam kabın dibine bir mendil yerleştiriniz. Saati mendilin uzerine koyunuz.
2. Cam kab›n yan›nda durup saatin sesini dinleyiniz.
3. Şimdi ayna veya cam levhayı cam kabın uzerine eğik olarak tutunuz.
4. Saatin sesini dinlemeye devam ediniz. Gozlemlerinizi not ediniz.

DENEYİN ADI:Sesin Suda Yayılması










ARAÇ GEREÇLER

• Metal kaşık (2 adet)
• Lastik hortum (1m)
• Balon
• Makas
• İp
• Huni(2 adet)
• Büyük cam kap

DENEYİN YAPILIŞI

1. Sınıfınızda ikişerli gruplar oluşturunuz.
2. Lastik hortumun iki ucuna hunileri takınız.
3. Makasla balondan parca keserek hunilerden birinin ağzına gergin olarak iple bağlayınız.
4. Cam kabı su ile doldurunuz. Balon bağlı huniyi cam kaba daldırınız.

1.şağıdaki kelimeleri verilen kavramlara doğru olarak dağıtın.

2.Aşağıdaki ifadelerin doğru olanlara “D” yanlış olanlarına “Y” yazın.
• Ses dalgalarının özelliklerini gösteren aletlere ultrason denir. ( )
• Sesin frekans birimi desibel’dir. ( )
• Ses bir enerjidir. ( )
• Sıcakta ses daha hızlı yayılır. ( )
• Ses havada demirden daha yavaş yayılır. ( )
3.
Sesin hızı yayıldıkları ortamın;
I – Sıcaklık
II – Yoğunluk
III – Hacim
Özelliklerinden hangisi ya da hangilerine bağlıdır.
a) I ve II b) II ve III
c) I ve III d) I , II ve III

Sorular

1.Ses kaynağı nedir?
Titreşerek ses meydana getiren cisim veya maddelere ses kaynağı denir.
2.Titreşim nedir?
Titreşim ileri geri gidip gelme hareketidir.
3.Doğal ses kaynakları nelerdir?
Dalga sesi,rüzgar sesi
4.Yapay ses kaynakları nelerdir?
uçak sesi,
5.Bir şişeyi,ağız kısmının kenarından üfleyerek üttürebiliriz.Bu durumda ses,hangi maddenin titreşmesi sonucu oluşur?
Hava moleküllerin
6.İnsan sesi nasıl meydana gelir?
Gırtlaktaki ses tellerinin titreşmesi ile meydana gelir?
7.Ses boşlukta yayılır mı?
Ses boşlukta yayılmaz.
8.Ses hangi ortamlarda yayılır?
Katı,sıvı,gaz
9.Ses bir ortam içinde nasıl yayılır?
Dalgalar halinde
10.Sesin bir ortamda yayılma hızı hangi etkenlere bağlıdır?
Ortamın sıcaklığına
Ortamın cinsine
11.Şimşek ve gök gürültüsü aynı anda bulutta meydana gelen olaylardır.Bu olayda sesin daha sonra duyulması neyi kanıtlar?
Sesin hızının,ışığın hızından daha küçük olduğunu gösterir.
12.Sıcaklığın artması,sesin bir ortamdaki hızı üzerinde nasıl bir etki yapar?
Sıcaklık arttıkça sesin hızı da artar?
13.Sessin:hava,demir ve sudaki hızlarına göre dizilişi nasıl olur?
Demir,su,hava
14.Yankı denir?
Ses dalgalarının bir engele çarpıp geri dönmesi olayına yankı denir.
15.Yankının olabilmesi için engelin,ses kaynağına uzaklığı en az kaç metre olur?
17 metre
16.Sesin özellikleri nelerdir?
Sesin şiddeti
Sesin yüksekliği
Sesin tınısı
17.Bir ses kaynağından çıkan sesin uzaktan duyulabilmesi sesin hangi özelliğini gösterir?
Sesin şiddeti
18.Denge konumundan az ayrılarak titreşen telin verdiği sesin şiddeti nasıldır?
Sesin şiddeti azdır.
19.Denge konumundan çok ayrılarak titreşen telin verdiği sesin şiddeti nasıldır?
Sesin şiddeti fazladır.
20.Ses kaynağının bir saniyedeki titreşim sayısına ne denir?
Frekans
21.Sesin kalın veya ince olması sesin hangi özelliğine bağlıdır?
Sesin yüksekliğine
22.Frekansı fazla olan sesler kalınlık ve incelik bakımından nasıldır?
İnce sestir
23.Kalın ses çıkaran ses kaynağının titreşim sayısı için ne söylenebilir?
Titreşim sayısı azdır.
24.Çalmakta olan bir radyodan uzaklaştığımızda,sesin hangi özelliği azalır?
Şiddeti
25.Ses kaynağından uzaklığa bağlı olarak değişen,sesin hangi özelliğidir?
Sesin şiddeti
26.Titreşen bir telin veya lastiğin boyu küçüldükçe sesin frekansında nasıl bir değişme olur?
Frekans artar .ses incelir.
27.Telin veya lastiğin gerginliği arttıkça,verdiği seste nasıl bir değişim olur?
Ses incelir.
28.Davul sesini trampetten,kavalın sesini flütten ayıran sesin hangi özelliğidir?
Sesin tınısı